Nikos Déjà Vu: Nikos Deja Vu - Μάρτιν Λούθερ Κινγκ - Πολιτικός αγωνιστής (1929-1968)

Μάρτιν Λούθερ Κινγκ
Πολιτικός αγωνιστής (1929-1968)

Μόλις 40 χρόνια πριν, το μεγαλύτερο μέρος των Αμερικάνων δεν το είχε απασχολήσει το γεγονός ότι το 1/3 των κατοίκων των Ηνωμένων Πολιτειών, οι συμπολίτες με μαύρη επιδερμίδα, είχαν αποκλεισθεί από τα καλύτερα σχολεία, από τα εστιατόρια και τα δημόσια πάρκα. ‘Ήταν περιορισμένοι στο βάθος των λεωφορείων, δεν μπορούσαν να ψηφίσουν στις σημαντικές εκλογές. Δεν μπορούσαν να νοσηλευτούν σε νοσοκομεία, επειδή “ήταν νοσοκομεία για λευκούς”. όμως ήταν υποχρεωμένοι να εκτελούν την στρατιωτική τους θητεία σε ιδιαίτερες μονάδες των ενόπλων δυνάμεων των Ηνωμένων Πολιτειών.

Ανάμεσα σ’ αυτούς που είχαν εγκατασταθεί στο Νέο Κόσμο, ήδη από το 2ο μισό του l9ου αι. ήταν και οι Κινγκ. Απ’ αυτή την οικογένεια γεννήθηκε “μαύρος” στην Ατλάντα της Γεωργίας o ηγέτης και καθοδηγητής των μαύρων ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. O Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, που γεννήθηκε το 1929 ήταν νέγρος, αλλά προνομιούχος. Στον κόσμο των νέγρων ο Μάρτιν ζούσε κάτω από προνομιακές συνθήκες, απολάμβανε την οικονομική θέση του πατέρα του και μεγάλωνε με τις ηθικές και πνευματικές αρχές των γονιών του. Η θέση του ήταν αναμφισβήτητα προνομιακή σε σύγκριση με τα άλλα παιδιά των νέγρων. Αλλά αργά ή γρήγορα θα ερχόταν και γι’ αυτόν η στιγμή της αλήθειας, η οδυνηρή σύγκρουση με την παράλογη πραγματικότητα, η μέρα που κάποιος θα τον ανάγκαζε να σκεφτεί το χρώμα των χεριών του, το χρώμα του προσώπου του, και θα του έλεγε: “Φύγε, είσαι μαύρος”. Έτσι το παιδί έμαθε από κοντά τη λέξη που έδειχνε την περιφρόνηση των λευκών για το σκούρο χρώμα της επιδερμίδας. Παρόλο που στο σχολείο ήταν από τους καλύτερους μαθητές, είχε αποκλεισθεί από τα παιχνίδια των λευκών παιδιών της συνοικίας. Δεν τον ήθελαν στην συντροφιά τους γιατί ήταν “έγχρωμος”.

Στο σπίτι του έρχονταν βροχή τα απειλητικά τηλεφωνήματα της Κου-Κλουξ-Κλαν, της διαβόητης τρομοκρατικής οργάνωσης που ξεφύτρωσε το 1866 στο Παλάσκι του Τέννεση, με σκοπό να διαιωνίσει τη δουλεία των μαύρων. από τα εφηβικά του χρόνια τον κυρίευε η λαχτάρα να προσφέρει κάτι στους ανθρώπους της φυλής του. Επιθυμούσε να γίνει γιατρός ή δικηγόρος, για να μπορέσει να βοηθήσει ως ειδικός τον αγώνα για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Τελικά όμως διάλεξε τον δρόμο του κληρικού. Ο νεαρός ρίχθηκε από μικρός στο έργο με την φοβερή ευγλωττία που τον διέκρινε. Ενώ μιλούσε διαδόθηκε στη συνοικία ότι υπήρχε ένας νέος ιεροκήρυκας εμπνευσμένος από το Θεό. Οι πιστοί έτρεχαν κατά εκατοντάδες και ο Μάρτιν αναγκάσθηκε να μετακινηθεί στον κεντρικό νάρθηκα της εκκλησίας.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν συγκατατέθηκαν ποτέ στην απελευθέρωση της μοναδικής αποικίας τους: του λαού των μαύρων. Το κίνημα διαμαρτυρίας των νέγρων εμφανίζεται από την αρχή της ανεξαρτησίας των Ηνωμένων Πολιτειών και οι εξεγέρσεις και οι επαναστάσεις των μαύρων διαδέχονται η μία την άλλη.

Ο Κινγκ αφιερώθηκε στην κοινωνική δράση και προτίμησε να δράσει στο Νότο. Έτσι έγινε ένας λαμπρός διανοούμενος. Στα 25 χρόνια του ο Λούθερ Κινγκ ήταν καλός ιεροκήρυκας. ‘όταν αποφάσισε να πάει στο Μοντγκόμερι, γνώριζε ότι διάλεγε το χειρότερο άντρο του ρατσισμού σ’ όλο το Νότο. Οι νέγροι δεν είχαν δικαίωμα ψήφου, τα παιδιά τους φοιτούσαν σε ξεχωριστά σχολεία, ήταν θύματα της αστυνομικής θηριωδίας. Μία από τις πιο μισητές μορφές διαχωρισμού μεταξύ Λευκών-Μαύρων στο Νότο ήταν εκείνη που ασκήθηκε από την εταιρία που εκμεταλλεύονταν τη συγκοινωνία της πρωτεύουσας της Αλαμπάμα. Η πελατεία της ήταν σχεδόν όλοι νέγροι. Οι οδηγοί μεταχειρίζονταν τους νέγρους σαν εμπορεύματα. Τους έβριζαν “αράπηδες”, “τράγους”. ‘Ήταν το καθημερινό ταξίδι της ντροπής. Έδιναν την θέση τους στους λευκούς. Η εντολή πραγματοποιούταν συνήθως χωρίς κουβέντα. Μια ήσυχη νέγρα η Ρόζα Πάρκς δεν κουνήθηκε μετά την εντολή του οδηγού. Ο οδηγός σταμάτησε το λεωφορείο και φώναξε 2 αστυνομικούς οι οποίοι και τη συνέλαβαν. Το γκέτο “πήρε φωτιά” από την είδηση της συλλήψεως. Ένας στέλεχος της N.A.A.C.P. (Εθνικής Επιτροπής Υπεράσπισης των Μαύρων) έριξε την ιδέα για 24ωρο μποϊκοτάζ: “Μην παίρνετε το λεωφορείο, μια νέγρα πήγε φυλακή, γιατί αρνήθηκε να δώσει την θέση της στους λευκούς”. H απεργία πέτυχε. Η επιτυχία αξιοποιήθηκε, αποφασίσθηκε να δημιουργηθεί η Ένωση Βελτιώσεως του Μοντγκόμερι με επικεφαλής αυτόν που ασκούσε τη μεγαλύτερη επιρροή εκεί, τον Κινγκ. O Κινγκ είπε στο λόγο του: “Κουραστήκαμε πια να ανεχόμαστε τις διακρίσεις και τις ταπεινώσεις”.

Ο Κινγκ καθώς περνούσε ο χρόνος, γινόταν ο στόχος του λευκού μίσους δεχόταν από το τηλέφωνο κάθε λογής αισχρολογίες. Όμως αυτός είχε Θεία έμπνευση να αγωνίζεται για την δικαιοσύνη, την αλήθεια. Παρόλα ταύτα οι επιθέσεις συνεχίζονταν, έβαζαν βόμβες στο σπίτι του, αλλά αυτός έλεγε: “Θέλω να αγαπάτε τους εχθρούς σας”. Τα λόγια του Κινγκ ήταν η καλύτερη προπαγάνδα της μη-βίας.

Τα χρόνια περνούσαν. Ο Κινγκ δικάστηκε για διάφορους λόγους και αφέθηκε ελεύθερος, ενώ οι φυλετικές διακρίσεις στα λεωφορεία, κρίθηκαν αντισυνταγματικές. ‘Ήταν ο ευτυχής επίλογος μιας σκληρής μάχης. Ο Κινγκ άρχισε νέα εκστρατεία για την εξασφάλιση δικαιώματος ψήφου για όλους τους νέγρους. Το μίσος των ρατσιστών εναντίον του φούντωνε ολοένα. Μια γυναίκα του κάρφωσε στο στήθος μια λάμα. Ευτυχώς γλίτωσε από θαύμα και μετά από μια επιτυχημένη επέμβαση αποφάσισε να επωφεληθεί από τον χρόνο της αναρρώσεώς του για να πραγματοποιήσει το παλιό του όνειρο: να επισκεφτεί την Ινδία, όπου έγινε δεκτός με τιμές ηγεμόνος. Ο Κινγκ εμφάνισε έντονη δράση: αγώνες για το δικαίωμα ψήφου, αγώνες κατά των διακρίσεων. Υποστήριξε το δημοκρατικό υποψήφιο Τζων Κέννεντυ, ο οποίος τον στήριξε στις δύσκολες στιγμές των εκστρατειών του.

Έτσι ο Κινγκ μετά από έντονες πορείες διαμαρτυρίας κατά των φυλετικών διακρίσεων και τις επιθέσεις που δεχόταν από σκληρούς ρατσιστές, βρέθηκε στο νοσοκομείο για να αναρρώσει. Εκεί ένα χαρμόσυνο γεγονός άλλαξε την ζωή του. ‘Ήταν η είδηση ότι του απενεμήθη το βραβείο Νόμπελ για την Ειρήνη το 1964. Όμως και ύστερα από το Νόμπελ, ο Κινγκ δεν αναπαύθηκε στις δάφνες του. Το νέο πεδίο δράσεως ήταν η επαρχία Ντάλας. Εγκαταστάθηκε στην Σέλμα, όπου το περιβάλλον ήταν από τα πιο εχθρικά. Το γεγονός ότι είχε βραβευτεί με Νόμπελ δεν αναχαίτιζε τους ρατσιστές, αντίθετα τους ερέθιζε περισσότερο για την έναρξη επιθέσεων εναντίον του. Ο πρόεδρος Τζόνσον χαρακτήρισε τα γεγονότα της Σέλμας “μια αμερικανική τραγωδία” και έστειλε τον ειδικό απεσταλμένο του Κόλινς για να συζητήσει με τους ρατσιστές ηγέτες, χωρίς να γίνει τίποτα. Το 1966 έφτασε στο Σικάγο. Ο Κινγκ μπήκε στην πιο ρατσιστική συνοικία του Σικάγου. Εκεί βοήθησε τους νέγρους οδοκαθαριστές που πληρώνονταν λιγότερο από τους λευκούς συναδέλφους τους, μετά από συμπλοκή με μια φάλαγγα διαδηλωτών.

Το 1968 εγκαταστάθηκε στην Μέμφιδα του Τενεσή. Στην πόλη κυκλοφορούσε η φήμη ότι Θα δολοφονούσαν τον Κινγκ. Κάποια μέρα μιλώντας σε συγκέντρωση πιστών οπαδών του ο Μάρτιν είπε γαλήνιος: “Δεν ξέρω τι θα συμβεί αλλά δεν είμαι καθόλου ανήσυχος. Ίσως εγώ να μην φθάσω μαζί σας στη “Γη της Επαγγελίας”, ξέρω όμως ότι σαν λαός θα φτάσουμε εκεί”. Την ίδια ώρα στην πανσιόν της Μπέσσυ Μπριούκερ ζητάει δωμάτιο που να βλέπει στο μοτέλ Λωραίνη, όπου μένει ο Κίνγκ, ένας περίφημος πελάτης. Την επόμενη μέρα ένας ένοικος της πανσιόν βλέπει τον Τζων Ουίλαρντ να μπαίνει στο δωμάτιο κουβαλώντας ένα μακρύ δέμα “Σαν τουφέκι φαίνεται” σκέφθηκε. Είχε μαντέψει σωστά. Ο Λούθερ Κινγκ εκείνη τη στιγμή είχε βγει στη βεράντα να πάρει λίγο αέρα. Από 60 μέτρα μακριά ένα δάκτυλο πιέζει την σκανδάλη. Ο Μάρτιν πέφτει βαρύς.

Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ δολοφονήθηκε στις 4 Απριλίου 1968. Η κηδεία, σύμφωνα με την επιθυμία του Μάρτιν έπρεπε να είναι απλή και σύντομη. Έγινε όμως το αντίθετο. Ο τελευταίος αποχαιρετισμός ήταν μακρύς, συγκεχυμένος και περίπλοκος. Η φυλετική ένταση γίνεται όλο και πιο δραματική. Μα η μορφή του Κίνγκ διατηρεί όλο το κύρος της στους μελετητές της νέας Επανάστασης. Στο βιβλίο του “Οι αδερφοί των Σολενταντ” ο Τζωρτζ Τζάκσον έγραψε: “Ο Μάρτιν Λούθερ Κινγκ προσπάθησε να κατευθύνει το πάθος και το κίνημα των νέγρων των Ηνωμένων Πολιτειών στη γραμμή που εκείνος θεωρούσε πιο κατάλληλη’’.

Οι αγώνες, αλλά και η θυσία του Μ.Λ.Κινγκ δεν πήγαν χαμένοι ήδη από τις 2-7-1964, επί προεδρίας Λίντον Τζόνσον ψηφίστηκε o νόμος για τα αστικά δικαιώματα των νέγρων.

Τελειώνοντας Θα ήθελα να αναφέρω ένα απόσπασμα από την γνωστή ομιλία του Μ.Λ.Κινγκ:

“΄Έχω ένα όνειρο ότι κάποια μέρα στους κόκκινους λόφους της Georgia τα παιδιά των δούλων και τα παιδιά των δουλοκτητών θα καθίσουν επιτέλους μαζί στο τραπέζι της αδελφοσύνης.

Έχω ένα όνειρο ότι τα μικρά μου παιδιά κάποια μέρα θα ζήσουν σ’ ένα έθνος που δεν θα κρίνονται από το χρώμα που έχει το δέρμα τους αλλά από το χαρακτήρα τους. Όταν αφήσουμε την ελευθερία ν’ αντηχήσει από κάθε μικρό και κάθε μεγάλο χωριό, από κάθε πολιτεία και κάθε πόλη θα έχουμε επιτέλους πλησιάσει αυτή τη μέρα που όλα τα παιδιά του Θεού, Μαύροι και Λευκοί, Εβραίοι και Εθνικοί, Προτεστάντες και Καθολικοί θα ενώσουν επιτέλους τα χέρια και θα τραγουδήσουν το παλιό νέγρικο σπιρίτσουαλ:
Ελεύθεροι επιτέλους
Ευχαριστούμε το Παντοδύναμο Θεό
Είμαστε επιτέλους ελεύθεροι...