Το σκάνδαλο Watergate
Τον Νοέμβριο του 1968, όταν ο Ρίτσαρντ Νίξον απoκτούσε το αξίωμα του 37ου προέδρου των ΗΠΑ, ποτέ δεν είχε περάσει από το μυαλό του πως θα έμενε στην ιστορία ως ο πρώτος ένοικος του Λευκού Οίκου που παραιτήθηκε.
Ήταν 1.47 το πρωί της Κυριακής 17 Ιουνίου 1972, όταν ο φύλακας του ξενοδοχείου Watergate, Φρανκ Γουίλς, ενεργοποίησε τον συναγερμό, καθώς αντιλήφθηκε την παρουσία εισβολέων που επιχειρούσαν να διαρρήξουν τα γραφεία της Δημοκρατικής παράταξης. Οι πέντε άνδρες που συλλαμβάνονται επ’ αυτοφώρω ενώ προσπαθούν να τοποθετήσουν «κοριούς» στις τηλεφωνικές συσκευές των πολιτικών τους αντιπάλων, ήταν μέλη της ομάδας των «υδραυλικών» («plumbers»). Οι «πλάμπερς» αποτελούσαν γέννημα–θρέμμα του Λευκού Οίκου και σκοπός ύπαρξής τους ήταν η «επιδιόρθωση των διαρροών», η συγκάλυψη στοιχείων που δεν έπρεπε να δουν το φως της δημοσιότητας. Αυτή είναι η αιτία για την οποία οι δεσμοί τους με την επιτροπή για την επανεκλογή του προέδρου Νίξον (Ε. Ε. Π.) ήταν πολύ σφικτοί.
Στην πραγματικότητα, η διάρρηξη στα γραφεία των Δημοκρατικών δεν αποτελούσε παρά το κερασάκι στην τούρτα των κρυφών δραστηριοτήτων των «ανθρώπων του προέδρου». Εννέα μήνες πριν από την εισβολή στο συγκρότημα κτηρίων Watergate, είχε προηγηθεί παραβίαση του γραφείου του Ντάνιελ Έλσμπεργκ, πρώην αναλυτή του Υπουργείου Άμυνας των ΗΠΑ. Ο άνθρωπος αυτός τέθηκε υπό παρακολούθηση από τους «μυστικούς υπαλλήλους» του Λευκού Οίκου, καθώς δημοσίευσε μέσω της εφημερίδας «New York Times» μια απόρρητη έκθεση του Πενταγώνου αναφορικά με την αληθινή ιστορία του πολέμου στο Βιετνάμ. Ο Νίξον επιδιώκοντας να αποσοβήσει την αναταραχή που προκάλεσαν τα δημοσιεύματα αυτά των «Times» χρησιμοποίησε τις γνωστές αθέμιτες πρακτικές του. Επιστράτευσε τους «υδραυλικούς» για να «επισκευάσουν τις διαρροές», οργανώνοντας μια εκστρατεία δυσφήμησης που στρεφόταν κατά του Έλσμπεργκ.
Η έναρξη των ερευνών
O Μπομπ Γούντγορντ και ο Καρλ Μπέρνσταϊν είναι οι δύο δημοσιογράφοι που ανέλαβαν να καλύψουν για λογαριασμό της εφημερίδας «Washington Post» τη δίκη των πέντε συλληφθέντων στα γραφεία της Δημοκρατικής παράταξης. Από την αρχή της υπόθεσης αντιλήφθηκαν ότι εμπλέκονται κυβερνητικά στελέχη, γεγονός που ενισχύθηκε μετά την ομολογία ορισμένων κατηγορουμένων πως είχαν σχέσεις με τη CIA. Από την πλευρά των Ρεπουμπλικάνων, ο μόνος που διείδε την επικείμενη απειλή ήταν ο σύμβουλος του Λευκού Οίκου, Τζον Ντιν, ο οποίος είπε χαρακτηριστικά στον Νίξον πως «η προεδρία αναπτύσσει ένα καρκίνωμα». Ο πρόεδρος, όμως, αγνοώντας τη διορατική προειδοποίηση του Ντιν, κάνει μια ακόμη λανθασμένη κίνηση στην πολιτική σκακιέρα η οποία θα τον φέρει ένα βήμα πιο κοντά στην κατακρήμνισή του: Υπό το πρόσχημα της «εθνικής ασφάλειας», ζητά από τη CIA να επιβραδύνει τις έρευνες για το έγκλημα στο Watergate.
Καταιγίδα αποκαλύψεων
Ωστόσο, οι αποκαλύψεις των δύο ρεπόρτερ για το σκάνδαλο Watergate παίρνουν μορφή χιονοστιβάδας. Ένας εκ των πέντε διαρρηκτών αποδείχτηκε μέλος της προεδρικής φρουράς, ενώ ένας άλλος είχε μια επιταγή των 25.000 δολαρίων, η οποία προοριζόταν για την εκστρατεία επανεκλογής του Νίξον. Ο πρόεδρος, όμως, είχε ακόμη την τύχη με το μέρος του. Έτσι, στις εκλογές της 11ης Νοεμβρίου 1972 ο Νίξον επανεκλέγεται, αποσπώντας το 60% των ψήφων του αμερικανικού λαού.
Οι εξελίξεις σχετικά με την υπόθεση Watergate απειλούν εντονότερα τη νέα περίοδο διακυβέρνησης του Νίξον. Αρκετοί από τους διαρρήκτες οδηγήθηκαν στη φυλακή, ενώ, καθώς οι δεσμοί του σκανδάλου με τον Λευκό Οίκο αποδεικνύονταν στενότεροι, πολλοί αξιωματούχοι αναγκάστηκαν να παραιτηθούν (μεταξύ αυτών και οΤζον Ντιν).Οι φήμες που ήθελαν τον Νίξον να βρίσκεται αναμεμειγμένος στην υπόθεση Watergate θα μετατρέπονταν σύντομα σε βεβαιότητα, προς απογοήτευση των ψηφοφόρων του.
Εξαιτίας των έντονων υπονοιών για συμμετοχή του προέδρου στο σκάνδαλο, τον Μάιο του 1973 η Γερουσία ξεκίνησε ανακρίσεις και ο Νίξον αναγκάστηκε να ορίσει τον A. Κοξ ειδικό εισαγγελέα της υπόθεσης. Υπό την πίεση της εισαγγελικής και δημοσιογραφικής έρευνας ο Τζον Ντιν παραδέχεται ότι είχε συνομιλίες με τον πρόεδρο σχετικά με το πώς θα διατηρούσαν κρυφό το σκάνδαλο Watergate. Στην πραγματικότητα, η διάρρηξη στο κτήριο Watergate είχε σχεδιαστεί από τον επικεφαλής της Ε.Ε.Π., Τζον Μίτσελ.
Ο βοηθός του παραδέχεται μάλιστα ότι υπό τις «ευλογίες» του Νίξον προέβησαν στην πράξη αυτή, ώστε να συλλέξουν πολύτιμες πληροφορίες για τον επικεφαλής της παράταξης των Δημοκρατικών. Τον Ιούλιο αποκαλύπτεται ότι ο Αμερικανός ηγέτης είχε κατασκευάσει στο Oval γραφείο ειδικό σύστημα μέσω του οποίου μαγνητοφωνούσε όλες τις συνομιλίες του. Έτσι, ο πρόεδρος της επιτροπής γερουσιαστών και ο Κοξ διατάζουν πάραυτα τον πρόεδρο να τους παραδώσει το σύνολο των κασετών.
«Η νύχτα της μεγάλης σφαγής»
Στις 20 Οκτωβρίου ο Νίξον, ανήμπορος να αντιδράσει στην πίεση του Κοξ, ζητά από τον εισαγγελέα Έλιοτ Ρίτσαρντσον να παύσει τον Κοξ από τα καθήκοντά του. Εκείνος αρνείται και δηλώνει παραίτηση. Ο πρόεδρος τότε στρέφεται στον βοηθό του Γενικού Εισαγγελέα, ο οποίος δηλώνει επίσης παραίτηση. Τελικά, ο Νίξον καταφέρνει την απαλλαγή του Κοξ από τα καθήκοντά του,αλλά πληρώνει την επιμονή του με την τοποθέτηση νέου Ειδικού Εισαγγελέα, του Ζαγόρσκι, ο οποίος πιέζει ακόμη εντονότερα τον Νίξον να παραδώσει τις κασέτες.
«Το καπνιστό όπλο»
Ο πρόεδρος καταφεύγει σε παιδαριώδεις τακτικές που αναγκάζουν τον Ζαγόρσκι να κατηγορήσει τον Νίξον για παρακώλυση του έργου της Δικαιοσύνης. Το ανώτερο δικαστήριο που επιλαμβάνεται του ζητήματος απορρίπτει τα επιχειρήματα του Νίξον και ζητά και πάλι την παράδοση των κασετών. Κατόπιν της νέας άρνησής του, η Βουλή των Αντιπροσώπων ψηφίζει υπέρ της άρσης της αξιοπιστίας του προέδρου των ΗΠΑ.
Το περιεχόμενο των κασετών, οι οποίες έγιναν γνωστές ως «καπνιστό όπλο», αποκάλυπτε ότι ο Αμερικανός ταγός είναι ο αυτουργός του σκανδάλου Watergate. Ο τελευταίος, καθώς αντιλαμβάνεται το αδιέξοδο στο οποίο βρίσκεται, αναγκάζεται να παραιτηθεί στις 8 Αυγούστου 1974. Είναι ο μόνος από τους πρωταγωνιστές στο σκάνδαλο Watergate που δεν θα οδηγηθεί στη φυλακή. Αυτό το οφείλει στον διάδοχό του, Τζέραρντ Φορντ, ο οποίος ζήτησε την ατιμωρησία του Νίξον.
«Οι δαιμονισμένοι»
Το σκάνδαλο Watergate είναι μια πολυδαίδαλη, γεμάτη ίντριγκες και μυστικές συμφωνίες υπόθεση, που κατέδειξε την αλαζονεία του πολιτικού κόσμου. Η προειδοποίηση του Μίτσελ προςτονΚαρλ Μπέρνσταϊν «αν δημοσιευθεί αυτή η ιστορία, η Kάτι Γκράχαμ (εκδότρια της «Post») θα βάλει το βυζί της σε έναν μεγάλο μύλο», αλλά και η γεμάτη οίηση διαταγή του Νίξον προς τους ανθρώπους του για την αποσιώπηση του σκανδάλου («δεν δίνω δεκάρα για το τι συμβαίνει. Αυτό που θέλω είναι να φιμώσετε την υπόθεση και αφήστε τους να επικαλεστούν την πέμπτη τροπολογία ή οτιδήποτε άλλο»), αποτελούν ενδεικτικά σημεία της περιόδου εκείνης.
Τελικά, φαίνεται ότι η ατάκα του Νίξον «δεν ξέρω πολλά από πολιτική, ξέρω όμως πολλά από baseball» ήταν προφητική. Κι αυτό διότι, όπως είχε πει σε συνέντευξή του ο Μπομπ Γούντγορντ, αν ο Νίξον γνώριζε ότι το αμερικανικό έθνος συγχωρεί εύκολα, θα είχε γλιτώσει τον διασυρμό ζητώντας απλώς «άφεση αμαρτιών». Άλλωστε, την τακτική αυτή εφάρμοσε και ο Μπίλ Κλίντον στο σκάνδαλο με τη μαθητευόμενη του Λευκού Οίκου, Μόνικα Λουίνσκι.
Η κληρονομιά του σκανδάλου Watergate
Εξαιτίας του σκανδάλου Watergate, ψηφίστηκαν αυστηρότεροι νόμοι αναφορικά με τη χρηματοδότηση των προεκλογικών εκστρατειών. Οι μέρες ευημερίας για τους πολιτικούς είχαν παρέλθει. Κάθε υποψήφιος Αμερικανός πρόεδρος είναι υποχρεωμένος να συμμετάσχει σε debate με τον αντίπαλό του, ενώ η πρακτική της μαγνητοφώνησης των προεδρικών συνομιλιών στο Oval γραφείο έπαψε να εφαρμόζεται.
Επιπλέον, μια νέα εποχή ήρθε για τη δημοσιογραφία. Ο Μπομπ Γούντγορντ με την περίφημη μυστική του πηγή,«βαθύ λαρύγγι» (ο αρχισυντάκτης της «Post» πρώτος την απεκάλεσε έτσι), και ο Καρλ Μπέρνσταϊν δημιούργησαν μια νέα σχολή δημοσιογραφίας. Η ερευνητική δημοσιογραφία έρχεται να κάνει τη ζωή δύσκολη για τους πολιτικούς με την αποκάλυψη καινούργιων σκανδάλων. Έτσι, οι λειτουργοί του Τύπου γίνονται περισσότερο κυνικοί και επιθετικοί απέναντι σε όσους χειρίζονται τα κοινά. Παράδειγμα ο Μιλς, πανίσχυρο μέλος του Κογκρέσου, ο οποίος μεθυσμένος προκάλεσε ένα αυτοκινητικό δυστύχημα και εξαιτίας της δριμείας επίθεσης που δέχθηκε από τα Μέσα οδηγήθηκε σε παραίτηση.
Nikos Deja Vu © 2005
n1999k.blogspot.com
No comments:
Post a Comment